Datuk Bahaman lari ke Kg Paloh (1)

Demi keghairahan mencapai kemerdekaan, dia menyertai semua gerakan politik dan pasukan ketenteraan. Mula-mula bersama Pasukan Sukarela yang ditubuhkan Inggeris sebagai satu strategi sabotajnya bagi memudahkan kemasukan Jepun sewaktu Perang Dunia ke-2.

Waktu itu, Kesatuan Melayu Muda (KMM) percaya Jepun beria-ia ingin menghalau imperalisme Barat untuk bangsa Asia tetapi rupa-rupanya ia hanya helah. Kemudian dia menyertai pasukan tentera Jepun, Hai Ho, untuk menyokong gerakan rakyat anti-kependudukan Jepun.

Apabila Inggeris kembali selepas kekalahan Jepun pada 1945, dia menyertai Partai Komunis Malaya (PKM) untuk menentang penjajah itu. Selain KMM, Parti Kebangsaan Melayu Malaya (PKMM) dan Angkatan Pemuda Insaf (API), dia juga pernah menyertai Umno.

Tetapi Abu Samah Mohamad Kassim, anggota markas besar Rejimen ke-10 dan juga anggota jawatankuasa pusat PKM, bukan golongan kiri biasa. Golongannya ialah pasukan gerila Melayu yang tersedut masuk ke hutan demi menentang penjajahan Jepun dan Inggeris, kemudiannya terserap dalam PKM.

Abu Samah ialah warisan tokoh pejuang bangsa terkenal, Datuk Bahaman Tok Noh, seorang pembesar berlapan Pahang, yang melancarkan gerakan bersenjata menentang pengaruh Inggeris. Bahaman yang berasal dari Sumatera, terlibat dalam politik tempatan di Pahang dan Selangor. Beliau terlibat dalam menabalkan kesultanan di dua negeri itu yang kekal hingga ke hari ini.

Perang Bahaman, antara 1891 hingga 1895, bukan sahaja melibatkan dua negeri di Pantai Timur, Terengganu dan Kelantan. Malah ia turut meledakkan semangat anti-Inggeris di daerah-daerah di Selangor.

Menurut strategi Bahaman, Pahang dibahagikan kepada lima kawasan perang. Bahaman sendiri menguasai Temerloh, Bentong hingga ke sempadan Selangor; Mat Kilau di Ulu Pahang, Tok Gajah di Pulau Tawar, Panglima Muda Jempul di Pekan, dan Sultan Ahmad di Chenor.

Pada awalnya pasukan Bahaman mencapai kemenangan tetapi lama-kelamaan beransur tewas dan memaksanya bergerak di ulu Kelantan serta kemudian Kuala Terengganu untuk memulihkan kekuatan.

Di sini beliau disambut oleh ulama besar Terengganu dan anggota majlis mesyuarat kerajaan, Syed Abdul Rahman atau lebih popular Tok Ku Paloh (sebahagian kawasan itu sekarang dijadikan tapak Muzium Terengganu — penulis).

Tok Ku Paloh adalah guru kepada Haji Abdul Rahman Limbong yang kemudiannya melancarkan penentangan terhadap Inggeris di Terengganu. Bahaman ditawarkan ratusan anggota baru, termasuk beberapa panglima perang, selain bekalan, senjata dan peluru. Pada Jun 1894, Bahaman kembali ke Pahang melancarkan serangan baru terhadap Inggeris.

Menyedari sokongan di dua negeri di utara dan timur Pahang itu, Inggeris melobi sultan Terengganu dan Kelantan agar membuang Bahaman ke Thailand. Pada 1895, beliau bersama 60 pengikutnya dibuang daerah di Chiangmai, kawasan paling utara di Thailand, dan meninggal dunia serta dikebumikan di sana pada 1913.

Kubur Bahaman dipercayai terletak di sebuah bukit tidak jauh dari terowong jalan keretapi Khuntan, Thailand. Setelah Bahaman meninggal dunia, anaknya Tok Mat Lela kembali semula ke Semantan, tempat asal mereka, dan meninggal dunia pada 1944, ketika kependudukan Jepun.

Sementara seorang lagi anak (daripada 13 adik-beradik) tokoh pejuang Pahang itu, Datuk Mohamad dilantik sebagai penghulu Semantan dalam lingkungan tahun 1920-an. Beliau bagaimanapun dibuang daerah ke Selangor kerana didapati mendalangi gerakan bersenjata anti-Inggeris, antaranya menyerang balai polis, mempatih, menyebar surat-surat menentang penjajah dan merampas gudang garam milik saudagar Inggeris.

Mohammad Kassim Osman, ayah Abu Samah, merupakan seorang anggota gerakan bersenjata ini. Beliau meninggal dunia akibat diracun oleh tali barut Inggeris. Haji Daud, bapa Osman, pula merupakan sepupu Datuk Bahaman. Lihat bahagian II dan bahagian III di bawah